Wat is je probleem met scripties? Het schrijven van een goed onderzoeksrapport met mooie aanbevelingen en zelfs een implementatieplan is toch een meesterproef op het hbo waarmee een student kan laten zien wat hij of zij kan? Goede vragen. Soms heeft een opdrachtgever behoefte aan een bepaald inzicht en moet de student daarnaar op zoek. En tuurlijk, het kunnen doen van onderzoek is belangrijk voor een hbo-student omdat je er hygiënisch en kritisch door leert denken, methodisch leert handelen en snapt dat er heel veel kennis beschikbaar is waar je ook naar moet kijken. Onderzoekend vermogen zal een hbo-er altijd moeten hebben in de praktijk maar wat je ermee doet om ook impact te hebben dat is de vraag. Ondanks dat een opdrachtgever inzicht krijgt is de vraag wat er nou echt verandert als je een probleem moet aanpakken. Meestal verdwijnen onderzoeksrapporten in bureaula’s en raken in de vergetelheid. Zonde.
Ik denk dat het doel van het hbo niet is om studenten op te leiden tot hardcore onderzoekers maar hen helpen om kritische, onderzoekende probleembeïnvloeders te worden in een beroepspraktijk die steeds meer vraagt om mensen die goede vragen kunnen stellen, niet gelijk in oplossingen schieten maar eerst eens wat gestructureerd nieuwsgierig gaan kijken en die praktische en doordachte oplossingen kunnen maken samen belanghebbenden.
Mijn boek, Hocus Pocus? Organisatieproblemen ontrafelen, duurzaam impact maken, is daarom 100% scriptievrij. Dit betekent dat het unieke van het hbo, het vanuit gestructureerde nieuwsgierigheid, doordachte, concrete en praktische oplossingen bieden voor echte problemen, centraal staat. Onderzoek heeft hierin de belangrijke rol om antwoord te geven op de vraag: wat weten we nog niet om impact te hebben? Hierbij is het inzicht dat met behulp van onderzoek opgedaan wordt een middel en geen doel op zich. Het geven van inzicht draagt bij aan impact maar is niet helzelfde als het maken van impact. De vraag is namelijk wat je met de resultaten van je onderzoek gaan doen. Een onderzoeksrapport verandert niet zo heel veel. Een delicate mix van deliverables en veranderinterventies wel. Als in een opdracht een onderzoeksrapport bijdraagt aan impact is dat prima, maar zorg er dan voor dat mensen echt met je conclusies aan de slag gaan.